- KTO może złożyć skargę na komornika?Skarga na czynność komornika jest jednym z podstawowych praw ochrony interesów w postępowaniu egzekucyjnym. Ustawodawca dość szeroko określił katalog osób, które mogą złożyć skargę na czynność komornika wskazując w art. 767 § 2 kodeksu postępowania cywilnego, iż skargę może złożyć zarówno strona postępowania egzekucyjnego, czyli dłużnik lub wierzyciel, ale również inna osoba, której prawa zostały przez czynność egzekucyjną lub zaniechanie komornika naruszone, bądź zagrożone. Powyższe wskazuje, iż każda osoba zagrożona przez czynność lub zaniechanie komornika może złożyć na niego skargę. Wyjątkowe są sytuacje, na które skarga nie przysługuje. Reguluje to art. 767 § 11 k.p.c. wskazując, iż skarga na czynność komornika nie przysługuje na zarządzenie komornika o wezwaniu do usunięcia braków pisma, na zawiadomienie o terminie czynności oraz na uiszczenie przez komornika podatku od towarów i usług. Jest to nowość wprowadzona przez ustawodawcę nowelizacją ustawy, która weszła w życie 8 września 2016 r., bowiem wcześniej takiego ograniczenia nie było i możliwe było złożenie skargi na każdą czynność komornika.
- DO KIEDY można złożyć skargę na komornika?Kodeks postępowania cywilnego wskazuje termin, w którym możliwe jest wniesienie skargi na czynność komornika. Skargę niniejszą zgodnie z art. 767 § 4 k.p.c. wnosi się w terminie tygodniowym od dnia dokonania czynności, gdy strona lub osoba, której prawo zostało przez czynność komornika naruszone bądź zagrożone, była przy czynności obecna lub była o jej terminie zawiadomiona. W terminie tygodniowym można złożyć skargę ponadto od dnia zawiadomienia o dokonaniu czynności, a w sytuacji braku zawiadomienia – od dnia powzięcia wiadomości przez skarżącego o dokonanej czynności. Ponadto na zaniechanie przez komornika dokonania czynności wnosi się skargę w terminie tygodniowym od dnia, w którym skarżący dowiedział się, że czynność miała być dokonana. Co ważne, jest to termin o charakterze prekluzyjnym, po którego upływie uprawnienie do złożenia skargi wygasa, a jej dokonanie jest pozbawione skutków prawnych, a sąd taką skargę odrzuca.
- GDZIE można złożyć skargę na komornika?Skargę na czynność komornika wnosi się do sądu rejonowego, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. Dotyczy to także zaniechania przez komornika dokonania czynności. Właściwym do rozpoznania skargi na czynności komornika jest sąd rejonowy, przy którym działa komornik, chyba że do prowadzenia egzekucji został wybrany komornik poza właściwością ogólną, wtedy skargę rozpoznaje sąd, który byłby właściwy według ogólnych zasad. Powyższe oznacza, iż co do zasady właściwym do rozpoznania skargi jest sąd miejsca zamieszkania dłużnika, nawet w sytuacji, gdy egzekucję prowadzi komornik spoza miejsca jego zamieszkania – jest to zasada ogólna, od której są pewne wyjątki wskazane w ustawie. Skargę na komornika, co istotne, należy złożyć do komornika, który dokonał zaskarżonej czynności lub zaniechał jej dokonania. Jest to ważna zmiana dokonana wspomnianą już nowelizacją, która weszła w życie 8 września 2016 r. Dotychczas skargę wnosiło się bezpośrednio do sądu rejonowego. Prowadziło to do zamieszania w sytuacjach, gdy egzekucję prowadził komornik spoza właściwości ogólnej. Termin na rozpoznanie skargi przez sąd został wskazany w art. 7672 § 1 k.p.c. Niniejszy artykuł wskazuje, iż sąd rozpoznaje skargę w terminie tygodniowym od dnia jej wpływu do sądu, a gdy skarga zawiera braki formalne, które podlegają uzupełnieniu, w terminie tygodniowym od jej uzupełnienia. Niestety jest to termin instrukcyjny dla sądu i rzadko spotykana jest sytuacja, by sąd rozstrzygnął skargę we wskazanym terminie. Podkreślenia wymaga, iż wniesienie skargi nie wstrzymuje postępowania egzekucyjnego ani wykonania zaskarżonej czynności, chyba że sąd zawiesi postępowanie lub wstrzyma dokonanie czynności. Dlatego ważne jest, by składając skargę również złożyć wniosek o zawieszenie postępowania, względnie wstrzymania dokonania przez komornika czynności, bowiem sąd nie musi zdążyć merytorycznie rozpoznać skargę, ale celem zapobiegnięciu możliwości powstania szkody na majątku sąd może zawiesić postępowanie lub wstrzymać dokonanie czynności do czasu rozpoznania skargi.
- ABC skargi na komornikaZłożona skarga powinna czynić zadość wymaganiom pisma procesowego wynikające z art. 126 k.p.c., a zatem powinna zawierać:
- oznaczenie sądu, do którego jest skierowane, imię i nazwisko lub nazwę stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników;
- oznaczenie rodzaju pisma;
- osnowę wniosku lub oświadczenia oraz dowody na poparcie przytoczonych okoliczności;
- podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika;
- wymienienie załączników;
- oznaczenie miejsca zamieszkania lub siedziby i adresy stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników;
- numer PESEL lub NIP skarżącego będącego osobą fizyczną, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania lub posiada go, nie mając takiego obowiązku, lub
- numer w KRS, a w przypadku jego braku – numer w innym właściwym rejestrze, ewidencji lub NIP skarżącego niebędącego osobą fizyczną, który nie ma obowiązku wpisu we właściwym rejestrze lub ewidencji, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania. Dodatkowo w skardze należy określać zaskarżoną czynność lub czynność, której zaniechano oraz wniosek o zmianę, uchylenie lub dokonanie czynności wraz z uzasadnieniem. Istotną sprawą jest pytanie: co można podnosić w skardze na czynność komornika. Przede wszystkim w skardze na komornika należy podnosić błędy proceduralne ze strony komornika, a zatem że komornik naruszył procedurę przez swoją czynność lub nie dokonał czynności, choć ustawa nakazuje działanie lub strona złożyła taki wniosek. Nie można natomiast podnosić w skardze polemiki, co do zasadności lub wymagalności tytułu wykonawczego. Nadto nie jest to tryb zwalniania rzeczy spod egzekucji, w sytuacji gdy osoba trzecia rości sobie prawo do zajętej przez komornika rzeczy (tryb ten uregulowany jest w powództwem interwencyjnym). W skardze na czynność komornika nie można również podnosić przewlekłości postępowania egzekucyjnego, chyba że wnosi się o wydanie polecenia przez sąd komornikowi dokonania określonej czynności lub jej zaniechania. Nadto nie jest to tryb skarżenia kultury pracy komornika lub jego pracowników.
- OPŁATY za skargę na komornika Złożenie skargi na czynność komornika wiąże się z uiszczeniem opłaty wpisu sądowego w wysokości 100 zł. Nieopłacenie skargi spowoduje jej odrzucenie przez sąd jako dotkniętej brakami formanymi.
Jacek Pałka
adwokat
www.mecenaspalka.pl